Ik kijk met tevredenheid terug op 2016. We hebben werk gemaakt van onze speerpunten, hebben moeilijke dossiers daadkrachtig aangepakt en kansen benut. En, niet onbelangrijk, bleven daarbij ruim binnen budget. Ik stel vast dat de uitvoering van het coalitieprogramma op schema ligt. De coalitie heeft in 2014 een ambitieus programma opgesteld. Eind 2016 hebben we alle speerpunten in dat programma gerealiseerd. Ook hebben we ruim driekwart van de overige doelstellingen uitgevoerd

Financieel gezond
We sluiten het voorbije jaar af met een positief saldo van 4,6 miljoen euro. We hebben genoeg geld om tegenslagen, zoals de beëindiging van de Gemeenschappelijke Regeling Bergerden, op te vangen. Ook is de leningenportefeuille gedaald van 76 naar 63 miljoen. Dit alles zonder een lastenverzwaring voor onze inwoners. Alles bij elkaar betekent dit dat we financieel gezond zijn.

Sociale taken op orde
De gemeente nam in 2015 veel taken op sociaal gebied over van het rijk. Dat is zeer voorspoedig verlopen; we kenden nauwelijks organisatorische tegenslagen en slaagden er bovendien in binnen het budget te blijven. Na het opstartjaar 2015 hebben we in 2016 veel aandacht besteed aan het verder goed op orde krijgen van onze nieuwe taken. Dat betekent: zorgen dat iedereen ondersteuning krijgt als hij of zie die nodig heeft. Maar ook risico’s eerder signaleren en sneller hulp bieden en de verschillende soorten van zorg beter op elkaar afstemmen. Alleen op die manier kunnen inwoners zelfstandig functioneren en geef je ze optimaal de kans om mee te doen in Lingewaard. In 2016 werd nadrukkelijk de samenwerking gezocht met zorgpartners, adviesraden en collega-gemeenten. Dit leidde onder meer tot de oprichting van de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Centraal Gelderland en tot vaststelling van een integraal beleidsplan Sociaal Domein. Dit plan vormt de basis voor de komende jaren.

In 2016 heeft de gemeente samen met de voorschoolse voorzieningen de harmonisatie van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven voorbereid. Bijna 60 kinderen (met een taalachterstand of risico daarop) kregen een gesubsidieerd aanbod voor vier dagdelen ‘Vroegschoolse Educatie (VVE)’. Door de voorbereidingen op deze harmonisatie waren er meer kinderen die dit aanbod ontvingen op een kinderdagverblijf (peuteropvang).
De gemeente Lingewaard vindt de ontwikkeling van IKC’s van groot belang. In 2016 kwamen er twee bij. Lingewaard telt op dit moment tien IKC’s. Dit is veel als er een vergelijking wordt gemaakt met andere regio’s.

Sociaal culturele en sportvoorzieningen op niveau
De verbouwing van De Kinkel, het sociaal culturele centrum in Bemmel, kwam in 2016 gereed. Zo ook de eerste fase van de verbouwing van het voormalige gemeentekantoor in Huissen. Met de kleinere aanpassingen van de centra in de andere kernen heeft nu iedere kern een modern centrum. In 2016 zijn we aan de slag gegaan met de uitvoering van de vele actiepunten uit het (in december 2015 vastgestelde) sportbeleid. Het oplossen van capaciteitsknelpunten in de binnensportaccommodaties is gerealiseerd, de oplossing voor de buitensportaccommodaties is in gang gezet. Langlopende trajecten zoals het harmoniseren van afspraken rondom beheer, onderhoud, exploiteren en huurtarieven zijn in gang gezet. In samenwerking met de sport en cultuurcoaches en Lingewaard Sport! is uitvoering gegeven aan verenigingsondersteuning, kennisdeling en sportpromotie.
Tot slot heeft de raad in december het bibliotheekbeleid voor de komende jaren vastgesteld. Daarmee zijn ook de kleinere kernen verzekerd van een bibliotheekvoorziening.

Meer ruimte voor initiatieven van inwoners
Het project ruimte voor inwonersinitiatieven heeft in 2016 een belangrijke impuls gekregen. In maart en november 2016 vonden succesvolle bewonersavonden plaats. Inwoners inspireerden, motiveerden en stimuleerden elkaar om ideeën uit te werken. Inmiddels hebben inwoners van de kern Doornenburg een dorpsontwikkelplan opgesteld. Dit plan wordt nu uitgevoerd. In Haalderen is een start gemaakt met een zelfde plan. In Angeren en op de Zilverkamp zijn verschillende sessies georganiseerd om meer betrokkenheid te krijgen bij het dorp/de wijk. De wijkplatforms blijven voor ons een belangrijke gesprekspartner. Vooral als het gaat om het leefbaar inrichten en houden van de woonwijken. Verandering van het beleid ten aanzien van functieverandering heeft geleid tot tientallen aanvragen. Een aantal agrarische opstallen heeft plaatsgemaakt voor nieuwbouwwoningen.

Meer vluchtelingen thuis in Lingewaard

In 2016 gaf het rijk Lingewaard de opdracht 116 statushouders te huisvesten. Het lukte ons vrijwel alle vluchtelingen een woning aan te bieden. Dit dankzij goede samenwerking met woningcorporaties. Wij hebben de samenwerking met onder meer Vluchtelingenwerk voor begeleiding en inburgering voortgezet en waar nodig geïntensiveerd. Onze insteek om statushouders te stimuleren om mee te doen in Lingewaard, komt onder meer tot uiting in de participatieverklaring die in het najaar door een groep statushouders werd ondertekend.

Meer mensen aan het werk, meer uitkeringen

De komst van de groep statushouders heeft tot gevolg dat het aantal verstrekte uitkeringen is gestegen in 2016. Ook Wajong’ers  zijn deels verantwoordelijk voor de stijging. Aan de andere kant waren er in 2016 wel meer mensen aan het werk. In plaats van de verwachte 215 vonden 362 uitkeringsgerechtigden een baan en 51 in plaats van de verwachte 25 klanten leverde een tegenprestatie.

Bereikbaarheid; vooral Bemmel onderwerp van gesprek

In 2016 discussieerden wij uitvoerig over de bereikbaarheid van Lingewaard in het algemeen en de ontsluiting van Bemmel in relatie met Nijmegen in het bijzonder. In het uitvoeringsprogramma waren middelen gereserveerd en er zijn in 2016 concrete plannen gepresenteerd. Dit heeft echter niet geleid tot een oplossing die op korte termijn kan worden uitgevoerd. Om de veiligheid op de dijken te verhogen is in 2016 wel een aantal maatregelen uitgevoerd: motoren mogen op zaterdagen, zondagen en feestdagen niet op de dijk rijden, tussen Angeren en Huissen zijn rode fietspaden aangelegd en het 60km-gebied is uitgebreid.

In het centrum van Huissen is een aantal gerelateerde projecten in uitvoering gegaan: er geldt een nieuw parkeerbeleid dat voorziet in een betere bereikbaarheid van de parkeerplaatsen. Daarnaast is de Markt heringericht en is een start gemaakt met de bouw van een nieuw filiaal van Albert Heijn.

Opbloeiend economisch klimaat

Ook in Lingewaard trok de economie in 2016 aan. We zagen een stijging in het aantal verkochte hectaren bedrijventerrein. Vooral die op de Houtakker II en NEXT Garden waren belangrijk. Voor beide is nu weer voldoende perspectief. Na het vertrek van Nijmegen uit de GR Bergerden werd met NEXT Garden een vernieuwende aanpak ingezet. Bijvoorbeeld door de teelt van nieuwe gewassen en de toepassing van nieuwe technieken als zonne- en warmte-energie. Dit gaat hand in hand met ontwikkeling van de duurzaamheid. Het plan ‘De Betuwe, een dijk van een landschap’, een samenwerking met gemeente Overbetuwe, gaf een impuls aan het recreatie en toerisme. Daarbij trok de ontwikkeling van Fort Pannerden, dat in het voorjaar van 2016 heropende als museum en informatiecentrum, als toeristische parel in het landschap vooral de aandacht.

Aandacht voor landschap en duurzaamheid
De aantrekkingskracht van het kenmerkende rivierenlandschap is in 2016 verder gegroeid. Zo startte het beplantingsproject voor kenmerkende landschapselementen. Waar mogelijk gebruiken we inheemse planten om het aantal soorten planten in ons landschap te vergroten. De ontwikkeling van Park Lingezegen is nu bijna klaar. Dit zonder dat we tot onteigening van gronden moesten overgaan. Om onze doelen voor duurzaamheid te halen hebben we vooral gekeken naar besparing van energie. Bijvoorbeeld door een subsidieregeling voor verduurzaming van de glastuinbouw of woningisolatie. Andere voorbeelden zijn het initiatief voor gezamenlijk inkoop van zonnepanelen en het aanleggen van een drijvend zonnepark in NEXT Garden.

Dienstverlening steeds vaker digitaal

We hebben in 2016 onze veelgevraagde producten en diensten makkelijk vindbaar gemaakt voor inwoners en medewerkers van de gemeente. Daarnaast zijn de achterliggende processen volledig transparant. Dit heeft geleid tot een verschuiving van analoog naar digitaal. Het populaire product ‘aangifte verhuizing’ groeide van 30% in voorgaande jaren naar 70% digitaal in 2016. Voordeel is dat inwoners met de gemeente zaken kunnen doen op het moment dat het hun uitkomt. Zij hoeven er niet meer voor naar het gemeentehuis te komen en stukken kunnen niet meer kwijt raken. Medewerkers profiteren van een efficiënter klantproces, inzicht in de stappen, een lagere kans op fouten en meer tijd voor complexere zaken.